KABLO SOYMANIN PRENSİPLERİ

Kablo soymanın prensipleri: 

Bazen elektrikçi, hazır tesisattaki yada gerilim altındaki kabloları soymak zorunda kalabilir. Herşeyden önce ve gerekiyorsa elektrik akımını kesip, tesisatın gerilim altında olup olmadığını kontrol etmelisiniz.  Bir kablonun yapısı genelikle bakırdan oluşan bir iletken ve bunun üzerini kaplayan plastik kılıf. Buna yalıtkan madde diyoruz. Kablo soymak ise, bu yalıtkan maddeyi, yani plastiği bir kaç santimetre soyarak iletken kısmını herhangi bir klemense bağlantı yapmaya hazır hale getirmektir.

Kabloyu uç noktasından kesiniz.

Otomatik kablo soyma pensesini, ideal soyma uzunluğuna göre ayarlayınız. İdeal soyma uzunluğu = 8 mm

Otomatik olmayan kablo soyma pensesi, üzerindeki ayar vidası yardımıyla, kablo kesitine göre kesme derinliği ayarlanır. Eğer soyma sonucunda çıplak bakırda bir iz görülürse, bu ayar derinliğinin fazla olduğuna işarettir. Buna karşılık kabloyu soymakta zorluk çekiyorsanız, buda ayar derinliğinin yetersiz olduğunu gösterir.  Bu hassas ayarı tecrübe ile geliştirebilirsiniz.

Otomatik olmayan kablo soyma pensesine kabloyu 8 mm kadar sokunuz, penseyi sıkarak izolazyonu bakır iletkene dokununcaya kadar kesiniz ve penseyi kendinize doğru çekerek soyma işlemini tamamlayınız.

Otomatik kablo soyma pensesine kabloyu soktuktan sonra penseyi akıcı bir hareketle sıkıştırıyorsunuz, işin devamını ise otomatik pense kendiliğinden yapıyor.

GERİLİM DÜŞÜMÜ NEDİR ?

GERİLİM DÜŞÜMÜ NEDİR ?

Elektrik üretilirken elde edilen gerilimin , elektrik harcanırken
ölçülen gerilimden farklı olması gerilim düşümünden kaynaklanır.  
Bir elektrik devresi ne kadar yüklü olursa o devrede gerilim düşümü riski o kadar fazla olur.  
Gerilim düşümü kablo kesitine, kablo uzunluğuna ve devredeki harcanan güce göre değişir.  
  
Buna göre gerilim düşümünü şöyle tarif edebiliriz.   
  
Üzerinden elektrik akımı geçen her iletken bu akıma karşı bir direnç gösterir. 
Bu direnç iletkenin 2 ucu arasındaki gerilimin  düşmesine neden olur. 
Bu nedenle kullanılacak güce göre uygun kablo seçimi için gerilim düşmü hesabı yapılır.   
İç tesisat yönetmeliklerine göre izin verilen gerilim düşümü yüzdeleri şöyledir :  
  
1-Aydınlatma ve priz linyelerinde % 1.5 i ,
2-Motor beslemelerinde % 3 ü geçmemelidir.
3-Orta gerilim ve Yüksek gerilim tesislerinde %5 ile %10 arasında değişmektedir.  
  
Avrupada ki ülkelerde müsade edilen maksimum gerilim düşümü yüzdeleri farklıdır.  

Fransada NF C 15-100 normuna  göre maksimum gerilim düşümleri şöyledir : Tek fazlı alçak gerilim şebeke dağıtım sisteminde   % 6
Üç fazlı alçak gerilim şebeke dağıtım sisteminde     % 3
Tek fazlı özel YG/AG şebeke dağıtım sisteminde   % 12
Üç fazlı özel YG/AG şebeke dağıtım sisteminde    % 6  

UZUNLUĞU ''L'' OLAN BİR KABLODA GERİLİM DÜŞÜMÜ NASIL HESAPLANIR

          u = b ( ρ1 x L / S x cosφ + λ x L x sinφ ) I  

Şimdi уukarı da görülen formüldeki elemanları inceleyelim :

u: gerilim düşümü volt olarak
b: Üç fazlı devrelerde bu katsayı 1 olarak alınır , tek fazlı devrelerde ise bu katsayı 2 olarak alınır

DİKKAT: Üç fazlı bir sistemde eğer nötr tamamen dengesizse, yani tek bir fazda aşırı yük varsa,  bu sistem tek fazlı bir devre olarak kabul edilir.

ρ1: İletkenin rezistivitesi yani özgül direnci , bu değer

bakır için 0,023  Ω.mm²/m ve alüminyum için 0,037  Ω.mm²/m dir.

L: Kablo uzunluğu metre ( m ) olarak
S: Kablo kesiti metre kare ( mm² ) olarak 

cosφ: Güç faktörü , güç faktörü kesin olarak bilinmediğinde bu değer 0,8 olarak alınır.

( sinφ = 0,6 )

λ: İletkenin reaktansıdır. Reaktans kesin olarak bilinmediğinde bu değer 0,08  Ω  olarak alınır. 

I: İletken üzerinden geçen akım

Bu gerilim düşümünü yüzde olarak hesaplamak istersek şu formülü kullanacağız :

                        Δu = 100 x u / U0 

Şimdi bu formüldeki elemanları inceleyelim :

Δu : Gerilim düşümü yüzde olarak
u : Gerilim düşümü  volt olarak
U0 : Faz ile nötr arasındaki gerilim volt olarak

Elektrik tesisat yönetmeliğine göre
hattınızın toplam Δu  değeri 1,5 dan küçük ise seçtiğiniz kablo kesiti bu devre için uygundur.

Buna karşılık bu değer 1,5 dan büyük çıkarsa
yeni bir kablo kesiti seçerek hesaplarınızı bu kesite göre yapmalısınız.